خیلی افراد می‌پرسند مشاوره‌ی ازدواج چیست و چگونه انجام می‌شود. بسیاری از کسانی نیز که برای مشاوره‌ی ازدواج مراجعه می‌کنند، درست نمی‌دانند که چه کاری قرار است برای آن‌ها انجام شود؟ در این نوشته سعی شده است به صورت بسیار خلاصه و کوتاه مراحل مشاوره‌ی ازدواج شرح داده شود تا خوانندگان دید درستی از مشاوره‌ی ازدواج داشته باشند. ذکر این نکته بسیار ضروریست که این مراحل در مرکز مشاوره‌ی ما انجام می‌شود و ممکن است با سایر کلینیک‌ها متفاوت باشد. ما ادعا داریم که مراحل ذکر شده در پایین، فرایندی تخصصی و منطبق با دستاوردهای علمی است.
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ما در مشاوره‌ی ازدواج می‌خواهیم به سه سؤال اصلی و چند سؤال فرعی پاسخ دهیم.
سؤال‌های اصلی
سؤال ۱) آیا این دو نفر، با توجه به همه‌ی ویژگی‌ها و خصایص شخصیتی و فردی، یک زوج مناسب برای هم هستند؟
توضیح: ملاک مناسب بودن یا مناسب نبودن، به وجود آمدن رضایت در آینده است. یعنی اگر دو نفر زوج مناسبی برای هم باشند در آینده از انتخاب و ازدواج‌شان راضی خواهند بود و اگر ده سال بعد، از آن‌ها بپرسیم که آیا از ازدواجتان راضی هستید یا نه؟ خواهند گفت اگر زمان به عقب برگردد ما دوباره همدیگر را انتخاب می‌کنیم، بنابراین هدف ما این است که تعیین کنیم آیا این رضایت بعد از ازدواج ایجاد خواهد شد یا نه.
سؤال ۲) روند تغییرات هیجانی و احساسی این دو نفر نسبت به هم پس از ازدواج چگونه خواهد بود؟ یعنی آیا این دو نفر که امروز همدیگر را به شدت دوست دارند، در آینده نیز این دوست داشتن ادامه خواهد داشت؟ تا چقدر؟
توضیح: عشق و دوست داشتن یک فعالیتِ غیر ارادی است. بدون اراده‌ی شما می‌آید و بدون اراده‌ی شما هم می‌رود. بنابراین شما نمی‌توانید در مورد اینکه کسی را که امروز دوستش دارید آیا فردا هم دوستش خواهید داشت یا نه اظهار نظر کنید. یکی از مشکلات شایع بعد از ازدواج سرد شدن و یخ کردن است. این افراد هرگز قبل از ازدواج این سردی را پیش‌بینی نمی‌کردند و حالا هم بسیار متعجب‌اند که چرا با وجود اینکه هیچ مشکلی با هم ندارند اما اینگونه سرد شده‌اند. ما در مشاوره‌ی ازدواج ادعا می‌کنیم که می‌توانیم این روند را پیش‌بینی و از قبل کنترل کنیم.
سؤال۳ ) آیا این دو نفر، با توجه به استانداردهای سلامت روان، دو انسان سالم هستند؟
توضیح: بسیاری از نابسامانی‌های شخصیتی و روانی قبل از ازدواج توسط طرفین قابل شناسایی نیست. از آن بدتر اینکه بعضی اختلالات روان‌پزشکی، ممکن است حتی جذاب هم به نظر برسند. مثلاً اغلبِ کسانی که اختلال پارانویای خفیف دارند، ممکن است در مراحل اولیه برای جنس مخالف جذاب هم به نظر برسند. بیمار پارانویا اگر زن باشد، مردان را و اگر مرد باشد زنان را به شدت تحت تأثیر قرار می‌دهد. این بیماران اغلب خوش‌صحبت، خوش لباس، تحصیل کرده و منطقی به نظر می‌رسند و قادرند طرف مقابل را به شدت مجذوب خود کنند.
سؤال‌های فرعی
بررسی تعاملات هیجانی، بررسی سیستم‌های محرک و پاسخ، بررسی تعاملات جنسی، بررسی سیستم پردازشگری ذهن، بررسی ساختار باوری طرفین، برآورد سطح هوشِ کلی، تعیین نوع برتریِ جانبی مغز، بررسی ساختار حل مسأله، ارزیابی ساختار استدلالی طرفین.
برای پاسخ به پرسش‌های فوق از دو روش بنیادی استفاده می‌شود:
الف) مصاحبه‌ی تشخیصی و بالینی
در این روش با هر کدام از طرفین در یک جلسه‌ی کامل به صورت انفرادی مصاحبه‌ی بالینی به عمل می‌آید. مصاحبه‌ی بالینی تکنیک‌ها و اصولی دارد که به استناد آن بسیاری از عدم تعادل‌های شناختی و رفتاری و هیجانی کشف می‌شود. هرچند اغلب افرادی که برای مشاوره‌ی ازدواج به کلینیک می‌آیند به شدت با روان‌شناسان همکاری می‌کنند و چیزی را مخفی نمی‌کنند، با این وجود هر مخفی‌کاری نیز اگر وجود داشته باشد کشف می‌شود. نتایج حاصل از مصاحبه‌ی بالینی، علاوه بر کمک به روان‌شناس، می‌تواند برای خود افراد نیز در جهت تشخیص مسایل خود به شدت مفید باشد.
ب) اجرای تست‌های تخصصی
تست‌ها، ابزار تشخیص، تکمیل و کنترل هستند. در مشاوره‌ی ازدواج از هر کدام از طرفین ۶ تست گرفته می‌شود. این تست‌ها هر کدام با دیگری متفاوت است و هر کدام بخشی از خصایص شخصی را اندازه می‌گیرد. دو تست از نوع مداد کاغذی، دو تست از نوع فرافکن، دو تست نیز از نوع عملکرد مغزی است. این تست‌ها روی هم، تقریباً همه‌ی ویژگی‌های فردی را اسکن می‌کنند. ننایج تست‌ها به صورت نمودارهای قابل تفسیر و کمیت‌های عددی در اختیار روان‌شناس قرار می‌گیرد. در تصویر زیر، نمودار یکی از تست‌ها (تست mcmi ) را مشاهده می‌کنید.
شیوه‌ی نتیجه‌گیری
دو نوع نتیجه‌گیری به عمل می‌آید:
الف) نتیجه‌ی فردی
تعیین اینکه هر کدام از طرفین از نظر خصیصه‌های فردی از قبیل کیفیت خُلقی، وضعیت هیجانی، سطح تعاملات اجتماعی، نوع تیپ شخصیتی و درجه‌ی سلامت روانی چگونه است؟
ب) نتیجه‌ی انطباقی
میزان انطباق‌پذیری دو نفر را نسبت به هم مشخص می‌کند. همچنین مشخص می‌شود که این دو نفر تا چه حد به هم می‌خورند و با هم همخوانی دارند.
پس از انجام تفسیرهای تخصصی، در یک جلسه‌ی نهایی نتیجه‌ی کلی به آن‌ها داده می‌شود. این نتیجه‌ی کلی به یکی از سه حالت زیر خواهد بود:
۱) شما می‌توانید ازدواج کنید و نیاز به هیچ اقدام خاصی نیست.
۲) شما می‌توانید ازدواج کنید، مشروط به اینکه آموزش‌هایی ببینید و تغییراتی در خود ایجاد کنید. (نوع تغییرات و آموزش‌هایی که باید در آن‌ها شکل گیرد،به آن‌ها گفته می‌شود).
۳) میزان انطباق‌پذیری شما بسیار کم و در حد های‌ریسک است. ازدواج شما به نتایج رضایت‌بخشی منجر نخواهد شد.
هرچند پاسخ شماره‌ی ۳ ممکن است برای بعضی به شدت ناراحت کننده باشد، اما واقعیتی است که وجود دارد. ما ادعا می‌کنیم که اگر به کسانی پاسخ سوم را بدهیم و آن‌ها ازدواج کنند، به احتمال زیاد با مشکلات زیادی در زندگی مشترک روبرو خواهند شد به حدی که زندگی برای آن‌ها سخت و توأم با رنج فراوان خواهد بود.
یک توصیه‌ی مهم
حتی اگر سال‌ها با طرف مقابل دوست بوده‌اید، بدون مشاوره برای ازدواج تصمیم نگیرید.
نویسنده: دکتر محمد رفیعی
——————————————————————————————–
خیلی عالیه. به نظرم کاملترین شیوه مشاوره ازدواج همینه
من جای دیگه ندیدم به این دقیقی. خودم دو سال پیش همینجا مشاوره ازدواج کردم. واقعا کمکم کرد. علمی، دقیق و کم هزینه.
خیلی ازین مراحل خوشم اومد. فکر کنم منطقیه. من ازدواج کردم ولی کاش قبل از ازدواجم مشاوره کرده بودیم.
به نظر شیوه درست و علمی است. فکر کنم استفاده کنم تا یکی دو ماه دیگه. ولی سوالم اینه که اگه یکی از طرفین نخواد مشاوره کنه تکلیف چیه؟